Drugs dealen vs. effectief leidinggeven. Wat hebben ze gemeen?

Wat kan effectief leidinggeven nou gemeen hebben met drugs dealen? Klinkt als een tegenstrijdigheid toch? Bij een drugsdealer denken we al gauw aan iemand die mensen faciliteert bij het verwoesten van hun levens, die over lijken gaat en er niet wakker van ligt wat de negatieve effecten van zijn koopwaar zijn. We zien misschien wel het beeld voor ons van een nonchalante figuur gehuld in typische sportkleding, rondrijdend in een te grote, dikke, ‘gepimpte’ bak waarvan de herkomst al even vaag is als de functietitel van de bestuurder. Een effectieve leidinggevende echter is iemand die in staat is continu te motiveren en het beste uit mensen weet te halen. Een rolmodel waar mensen zich graag aan spiegelen en die ervoor zorgt dat prestaties van mensen structureel verbeteren. Maar ondanks deze tegenstrijdigheden zijn er toch opmerkelijke raakvlakken. Kijk alleen even verder dan de oppervlakte doet vermoeden!

Tekst: David Polinder

Die business is echt ‘dope’

Drugs worden in straattaal ook wel ‘dope’ genoemd. Dope is de afkorting voor dopamine, een catecholamine dat fungeert als neurotransmitter op verschillende plaatsen in het lichaam van mensen en dieren. Het speelt een grote rol bij het ervaren van genot, blijdschap en welzijn. Drugs vertragen de recyclering van dopamine, waardoor een overstimulatie van de dopaminebanen plaatsvindt. Nadat de dope is uitgewerkt verdwijnen ook deze gevoelens van genot en euforie, waardoor de behoefte ontstaat om opnieuw te gaan gebruiken en waardoor verslaving ontstaat. Deze terugkerende behoefte is dan ook waar de dealer zijn business succes aan te danken heeft. Geen ingewikkelde marketingstrategieën, maar gewoon datgene leveren waar de klant blijvende behoefte aan heeft. En die klant weet je wel te vinden!

Dope is meer dan drugs

Dopamine is niet alleen iets wat ontstaat door het gebruiken van drugs. Ook het opsteken van een sigaret of het nemen van een gebakje kan als middel fungeren om dopamine aan te maken. Deze hebben echter op korte of lange termijn een negatief effect, net als de drugs. Gelukkig zijn er ook andere middelen om dopamine aan te maken. Het blijkt namelijk dat wanneer we beloond worden er dopamine vrijkomt in onze hersenen, waardoor we ons blij en gelukkig voelen. Die beloning kan bijvoorbeeld bestaan uit het krijgen van waardering of een compliment.

Effectief leidinggeven is verslavend

Wanneer we waardering of een compliment ontvangen zullen we geneigd zijn het gedrag (wat dit compliment veroorzaakte) te gaan herhalen, de dopamine werkt namelijk verslavend. Mijn trainer aan het Adriba, (Aubrey Daniels Research Institute for Behavior Analysis van de VU Amsterdam) prof. dr. Rietdijk zei eens gekscherend: “Als je mensen complimenten geeft is het net alsof je sigaretten staat uit te delen”. Hij bedoelde hiermee te zeggen dat beide hetzelfde effect hebben. Ze geven een gevoel van geluk en werken verslavend. Ditzelfde principe werkt ook binnen organisaties. Alle (bedrijfs)resultaten komen immers tot stand door gedrag. Wanneer we gedrag kunnen beïnvloeden stelt ons dit in staat prestaties te verbeteren. Omdat gedrag van mensen voornamelijk plaatsvindt vanwege de consequenties die dit gedrag heeft, zal een manager die effectief wil leidinggeven zich moeten focussen op deze consequenties. Uit de gedragsanalyse blijkt dat gedrag het beste te beïnvloeden is door het (gewenste gedrag) te belonen. En wat is de meeste effectieve manier van belonen? Inderdaad, sociaal belonen van gewenst gedrag door het geven van waardering en complimenten. En wat is er nou mooier dan het beste uit mensen halen, niet omdat ze moeten maar omdat ze willen? Het is een gezonde, goedkope verslaving. Dat is pas ‘dope’!

Wilt u meer weten over OBM en de toepassing hiervan? Of wilt u met behulp van het OBM- protocol voor gedragsverandering leren hoe u zelf effectief kunt leidinggeven? Neem gerust contact met ons op. Mail naar info@viaformance.nl of kijk op onze website www.viaformance.nl

Thu, 08 June